乱

luàn

1. аузы-мұрнынан шығып жату, миша былығып жату, әптер-тәптер болып жату, астаң-кестең шығып жату, қорыс-қопа болып жату, шақ-шәлекейі шығып жату, былығып жату, ыбырсып жату, шашылып жату, қоқсып жату, былығу, ыбырсу, шашылу, қоқсу, бітісу, шатысу, араласу, тоғысу, тұтасу, ұласу

屋里很乱，请你把它收拾一下 — үйдің іші қоқсып жатқан көрінеді, жинастыра салыңызшы

2. қым-қуыт, шым-шуыт, шым-шытырық, шырма-шату, астаң-кестең, әптер-тәптер, шақ-шәлекей, қым-қиғаш, былыққан, ыбырсыған, қоқсыған, бытысқан, шатасқан, ретсіз, тәртіпсіз, жүйесіз

这篇稿子写得太乱，是不是给抄一下？ — мынау бір қым-қуыт мақала екен, көшіріп берсең қайтеді?

3. соғыс, ұрыс, қақтығыс, дүрбелең, жаугершілік, алапат, шұрқан, көтеріліс, бүлік, аласапыран, дүрлігіс

战乱 — соғыс алапаты, аударыспақ заман, жаугершілік

乱邦 — өзі жаугершілік жайлаған ел, берекесі қашқан жұрт, тозған ел

乱臣 — бүлік тыныштандырушы уәзір, дүрбелең жаныштаушы уәзір; бүлікші уәзір, көтерілісші уәзір, азғын уәзір

乱党 — бүлікшілер, көтерілісшілер, бүлікші, көтерілісші

乱世 — аласапыран заман, жаугершілік дәурен, қилы заман, дүрбелеңді шақ

叛乱 — бүлік, бүлікшілік, дүрбелең

兵乱 — соғыс, ұрыс, жаугершілік, алапат, зобалаң

4. шатастыру, шатыстыру, араластыру, былықтыру, қоқсыту, бұзу, бүлдіру, берекесіздендіру, алжастыру, алдау, арбау, азғыру

拢乱 — бұзу, бүлдіру, мазалау

惑乱 — азғыру, алжастыру, арбау

以假乱真 — көз бояу, боямашылдық ету, алдап түсіру, алдап кету, алдап соғу

5. ойы он саққа шабу, санасы сан саққа кету, көңілі жай таппау, көңілі орныға алмау, көңілі байыз таппау, ес-ақылы тату, алай-дүлей болу, көңілі орнықпау, көңілі ала бұрту, есі шығу, ақылы қашу, тынышы кету, мазасы қашу, жайықпау, орнықпау, ала бұрту, мазасыздану, тынышсыздану, қобалжу

心烦意乱 — ес-ақылы қашу, есі шығу

他的心里乱得一点主意也没有 — ойы он саққа шапқан ол ешқандай ақыл айта алмады

我心里很乱 — көңілім байыз таппай отыр ғой

6. қалай болса солай, өзінің ықтиярынша, өзінің қалауынша, емін-еркін, еркінше, ықтиярша, қалауынша, беталды, албаты, бейпіл, бейберекет, жүйесіз, орынсыз, жөнсіз, лайықсыз, қисынсыз, жойдақсыз

乱吃 — беталды ішіп-жеу, көзіне көрінгенді соғу

乱跑 — албаты сандалу, беталды шапқылау

乱花钱 — ақшаны бейберекет жұмсау, ақшаны бейпіл ұстау

乱来 — қалай болса солай істеу, албаты қимылдау, беталды соқтығу

乱杀无辜 — жазықсыз жандарды қынадай қыру, бейкүнә жұртты қырып тастау, кінәсыз кісіні өлтіру, жазықсыздың жанын алу

乱扣帽子 — қалауынша ат қойып айдар тағу, албаты атақ тағу

乱开黄腔 — бәдік қалжың айту, шару сөз билеу, қырт әзіл айту, бәдік қалжыңдау, шару билеу

7. ойнас қылу, зинақорлық істеу, әуейі болу, әуейілік істеу

淫乱 — ойнас қылу, зинақорлық істеу